O Plan Nacional de Optimización y Mejora de Canteras cumpre un ano con moi boas sensacións: a maioría dos indicadores establecidos para a primeira fase, que alcanza ata 2025, xa se sitúan entre un 50-80% de cumprimento de media, cun crecemento dun 20% desde a súa implementación. O esforzo colectivo dos clubs, tanto na creación como o desenvolvemento do plan, está a facer que se superen as expectativas deste plan a 10 anos que busca consolidar o liderado de LaLiga en materia de canteiras, establecer un modelo de crecemento sostible e acurtar distancias entre clubs, aumentando a competitividade e democratizando a competición.
Para debater resultados e redirixir os obxectivos do Plan, vinculado ao proxecto LaLiga Impulso, case un centenar de responsables de canteiras dos clubs de LaLiga Santander e LaLiga SmartBank déronse cita no VII Encuentro de Canteras co Sevilla FC como anfitrión e no escenario inmellorable do estadio Ramón Sánchez-Pizjuán.
O Plan apóiase en 5 piares con diferentes indicadores e obxectivos. Todos creceron de media un 20% este Ano Un:
Estrutura e desenvolvemento de profesionais: este obxectivo está centrado en profesionalizar a estrutura do club, con técnicos e directivos coa mellor formación e condicións laborais. Este primeiro ano logrouse un aumento de profesionais full-time, pasando dun 32% a un 52% do obxectivo, e dun 52% a un 72% en formación específica dos mesmos. Ademais, puxéronse en marcha máis formacións internas.
Infraestruturas e recursos: esta área pon o foco en tecnoloxía e infraestruturas, básicas para o crecemento da canteira. Aumentou de 37% a 47% a centralización e interrelación das ferramentas de recollida e tratamento de datos e outros procesos tecnolóxicos. Ademais, 30 dos 42 clubs de LaLiga están a renovar ou construíndo novas cidades deportivas dentro da vertical Infraestruturas do Plan Impulso, o cal terá tamén un impacto importante no fútbol base.
Modelo formativo e transferencia á competición: aborda a filosofía e plan de formación desde un punto de vista metodolóxico. A maioría dos clubs estableceron xa unha Metodoloxía propia e tamén avanzaron na individualización dos procesos dun 52% a un 72%.
Atención integral ao xogador: área diferencial do Plan, que sinala a necesidade de abordar a formación do xogador desde un punto de vista holístico, non só deportivo. Así, alcanzouse xa un 72% de cumprimento na creación dunha Área específica dedicada a temas como saúde mental. Ademais, púxose especial énfase en poñer en marcha programas para aumentar a porcentaxe de xogadores en Bacharelato, FP e Universidade, uns obxectivos onde se excede xa o 70% de cumprimento, cun aumento xeneralizado de xogadores escolarizados en niveis de estudos superiores e unha tendencia de cambio no perfil dos xogadores que soben a primeiro equipo nos últimos anos, que adoitan ter maior nivel de estudos.
Desenvolvemento e transferencia ao fútbol profesional: unha área que reflicte o éxito das iniciativas e a aposta dos clubs por un crecemento máis sostible dos seus equipos profesionais a través da detección e retención de talento en España e unha maior racionalidade financeira no mercado de fichaxes. Así, creceuse ao redor dun 20% nos obxectivos de canteiráns en seleccións nacionais e canteiráns no primeiro equipo, uns datos onde xa se partía de valores elevados, como mostran os datos do CIES concretados máis abaixo.
“O punto diferencial deste Plan é que nace desde unha posición de liderado. Normalmente, este tipo de plans puxéronse en marcha en situacións de crises, onde facía falta buscar solucións. No noso caso, buscamos impulsar aínda máis unha área onde somos fortes. Os satisfactorios resultados desta primeira tempada mostran que os clubs están a apostar por investir en canteira, aínda que hai que lembrar que é un plan a longo prazo e os resultados máis acusados verémolos a partir de 2025. Isto é só o comezo, buscamos asentar as bases que nos permitan alcanzar resultados e fitos aínda moito máis importantes a medio e longo prazo ” afirma Juan Florit, responsable de Proxectos Deportivos en LaLiga.
“As canteiras xa son marca colectiva dos clubs de LaLiga, xa que non é un ou dous clubs senón o conxunto de clubs, tamén de LaLiga SmartBank, o que lidera de forma constante as clasificacións mundiais e está a realizar un esforzo intensivo por crecer e compartir mellores prácticas. Isto axuda a compensar e reformular obxectivos para adaptalos á heteroxeneidade de clubs, que están en situacións moi diferentes. Está claro que o esforzo colectivo por crear un modelo de club compatible cun crecemento sostible e a normativa vixente de Xogo limpo está a dar os seus froitos”, afirma Luis Gil, director de Competicións de LaLiga.
A canteira: marca colectiva de LaLiga
E é que os datos oficiais deixan claro que LaLiga lidera tanto en oportunidades e valor dos canteiráns na propia competición española como en canto a xogadores profesionais de calidade exportados ás 5 grandes ligas. Durante a tempada actual 22-23 os canteiráns xogaron un 17,2% dos minutos da competición, fronte aos 12,4 % de Ligue1, os 11,4% da Premier League, e moito máis atrás os 7,9% da Bundesliga ou os 5,6% da Serie A, convertendo a LaLiga na gran referencia en fútbol base en Europa e a que máis oportunidades dá aos seus canteiráns (datos do CIES ata o 2 de maio de 2023).
Ademais, LaLiga Santander é a competición con maior porcentaxe de xogadores canteiráns das 5 grandes ligas europeas: un 21,21% do total de xogadores. Os canteiráns tamén supoñen a porcentaxe máis alta do valor total entre as grandes ligas: un 22,44% do valor total de mercado, seguido pola Premier League cun 14,54%; Ligue1 con 13,64%; a Bundesliga cun 12% e pechando a Serie A con un 8,7% do valor total de mercado dos seus xogadores (datos de Transfermarkt, tempada 22-23). É dicir: é a competición que máis oportunidades dá aos seus canteiráns, e ademais estes teñen un alto valor de mercado.
Pero ademais de formar xogadores para os seus primeiros equipos, o alto valor de mercado dos canteiráns españois tradúcese tamén en ganancias para os clubs en mercado de fichaxes e presenza española no resto das ligas. Segundo datos do CIES, LaLiga é a competición con máis canteiráns nas 5 grandes ligas europeas esta tempada, cun total de 289 xogadores de 16 clubs diferentes no Top100 de clubs con canteiras máis produtivas: RC Celta, Real Madrid, FC Barcelona, Valencia CF, Athletic Club, Real Sociedad, Atlético de Madrid, RCD Espanyol, Villarreal CF, RC Celta, Sevilla FC, CA Osasuna, Rayo Vallecano, RCD Mallorca, Real Betis, Real Valladolid e Málaga CF.